1. Ai là senior?
Gần đây nếu thử tìm 1 vị trí Software Developer ở 1 tech stack bất kỳ trên LinkedIn, ITViec, mình thấy 70% các công ty đều dán nhãn senior vào job và mong muốn ứng viên (UV) nằm trong biên độ của những người giàu kinh nghiệm trong phần mô tả công việc. Và thực tế là khi phỏng vấn (PV) các UV đều cố gắng thể hiện mình xứng đáng với title senior, nhưng đáng nói là định nghĩa về senior lại rất khác nhau giữa các công ty. Một bạn senior (thậm chí Lead) ở 1 công ty khi sang 1 công ty khác phỏng vấn có thể chỉ được đánh giá là mid hoặc mid+, đây là 1 thực tế khá phổ biến và đôi khi gây tranh cãi giữa UV và công ty tuyển dụng, vì ai cũng cho rằng mình…có lý 😄
Từ khi làm việc môi trường product của các nước nói tiếng Anh, mình luôn cố gắng tìm kiếm một tiêu chuẩn đơn giản và rõ ràng để xác định level nào mà UV đang đứng (Junior - Mid - Senior) vì đây là một trong những mục tiêu hàng đầu của quá trình tuyển dụng. Dựa trên kĩ năng (skills) hay số năm kinh nghiệm thì không hoàn toàn hợp lý, title thì càng thiếu chính xác. Sau này trong một buổi follow-up PV, mình bắt gặp một ý tưởng khá hay từ các global interviewers:
“Dù bạn thuộc level nào đi nữa thì chúng tôi luôn mong bạn là 1 problem solver và welcome bạn tới để giải quyết các vấn đề của chúng tôi.”
Mình cho rằng đây là 1 quan điểm thực sự cấp tiến, tuy đơn giản nhưng giúp định hình rõ bản chất của vấn đề, vì đúng là dù bạn gắn nhãn nào cho bản thân thì đến cuối cùng nhiệm vụ của bạn cũng là giải bài toán cho công ty đưa ra, các junior sẽ giải các bài toán đơn giản, mid sẽ bắt đầu bằng những bài toán khó hơn và càng senior thì bài toán sẽ càng phức tạp và khó nhằn. Theo mình thì đây là điểm chúng ta nên tìm cách thể hiện cho tốt khi PV thay vì nhấn mạnh vào title, số năm kinh nghiệm hay những thứ khác: Kĩ năng giải quyết vấn đề (problem solving skills) và bài toán ta cần giải trông như thế nào.
Từ quan sát của mình thì problem solving thường đi theo một lộ trình sau (6 bước):
